CO POWIEDZIAŁ TRYBUNAŁ O MOŻLIWOŚCI UNIEWAŻNIENIA KREDYTÓW FRANKOWYCH?
W dniu 3.10.2019 r. Trybunał Sprawiedliwości UE wydał głośny wyrok w sprawie możliwości unieważnienia umów o kredyty tzw. „frankowe” w realiach polskiego rynku.
Trybunał przyznał, że istnienie możliwość unieważnienia umowy kredytu frankowego, jeżeli zawiera on niedozwolone klauzule umowne. Podkreślił, że stwierdzenie nieważności umowy nie będzie możliwe, gdy konsument nie wystąpi z takim żądaniem w postępowaniu sądowym.
Trybunał zauważył przy tym, że nie dla każdego kredytobiorcy taka możliwość będzie ekonomicznie uzasadniona. Sąd nie ma jednak kompetencji, aby badać czy unieważnienie umowy będzie dla konsumenta korzystne.
Jakie postanowienia w umowie tzw. „kredytu frankowego” są klauzulami niedozwolonymi?
Za niedozwolone klauzule w umowach dotyczących kredytów frankowych, które dają podstawę do unieważnienia umowy kredytowej, uważa się:
– indeksowanie wartości kredytu do waluty obcej, w tym przypadku do franka szwajcarskiego;
– przeliczenie wysokości rat kredytu w oparciu o kursy walut ustalane przez banki;
– postanowienia dotyczące ubezpieczenia niskiego wkładu własnego.
Co w przypadku, gdy umowa kredytowa zawiera klauzule niedozwolone, ale kredytobiorca nie chce występować o jej unieważnienie?
Trybunał wskazał, że w takim przypadku Sąd powinien dążyć do przywrócenia równowagi pomiędzy stronami umowy – bankiem i konsumentem.
Ustalić, czy da się wykonać umowę bez postanowień niedozwolonych. Jeśli nie istnieje taka możliwość zarekomendował zastąpienie klauzul niedozwolonych adekwatnym dla danej sytuacji przepisem obowiązującego prawa.
Orzeczenia polskich sądów w sprawach frankowych po wyroku Trybunału.
W jednym z wyroków sąd wyeliminował z umowy klauzulę „frankową” i zdecydował o oprocentowaniu kredytu według stopy referencyjnej LIBOR (stopy procentowej dla franka szwajcarskiego) i marży banku. Kredyt został „odfrankowiony”, to znaczy, że kredytobiorca spłaci go w złotówkach. W innym przypadku Sąd uznał, że oprocentowanie kredytu złotówkowego stopą LIBOR nie jest możliwe, a kredyt winien być oprocentowany wyłącznie według marży banku.
Natomiast Sąd Okręgowy w Warszawie unieważnił umowę kredytową zawierającą niedozwolone klauzule o indeksacji kredytu do waluty CHF.
Stanowisko banków wobec unieważnienia umów.
Banki zapowiadają, że w wypadku unieważnienia umów kredytowych będą dochodziły od kredytobiorców opłat za korzystanie z kapitału przez czas od zawarcia umowy do jej unieważnienia.
Stanowisko w sprawie zajął Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, wskazując że banki nie mogą żądać od kredytobiorców wynagrodzenia za korzystanie z kapitału po unieważnieniu przez Sąd umowy „frankowej”. Podobnie w obronie frankowiczów opowiada się Rzecznik Finansowy.
Jeśli posiadasz „kredyt frankowy” i chcesz uzyskać poradę w sprawie roszczeń, jakie przysługują Ci wobec banku, skontaktuj się z Kancelarią.
